Cầu ngói Thanh Toàn

Giới thiệu

Nép mình khoảng 8 km về phía đông nam của trung tâm thành phố Huế, cầu ngói Thanh Toàn kiêu hãnh là một trong năm cây cầu ngói cổ lộng lẫy nhất Việt Nam. Kiến trúc tráng lệ của nó thuộc về làng Thanh Thủy Chánh nằm trong vùng đất mê hoặc của xã Thủy Thanh và thị xã Hương Thủy, tất cả đều nằm trong thành phố Huế.

Năm 1776, làng ta có một cây cầu do bà Trần Thị Đào, vợ của một vị quan đại thần dưới triều vua Lê Hiển Tông, làm nên. Cô đã hào phóng quyên góp tiền cho việc xây dựng nó với mục đích tạo sự thuận tiện cho dân làng trong việc di chuyển qua lại và cung cấp chỗ ở tạm thời cho khách du lịch và người nước ngoài muốn dừng chân. Cây cầu kể từ đó đã trở thành một phần không thể thiếu trong cộng đồng của chúng tôi mặc dù người ta sẽ phải cảnh giác để không bỏ lỡ bất kỳ bước nào khi băng qua nó!

Trở lại năm 1776, người phụ nữ trinh khiết và tiết hạnh đã được vua Lê Hiển Tông ban sắc lệnh, giải thoát làng khỏi nhiều hoạn nạn như một sự tôn vinh những phẩm chất đáng khen ngợi của cô. Hành vi mẫu mực của cô ấy là nguồn cảm hứng cho những người khác, do đó xứng đáng được công nhận như vậy. Nhiều thế kỷ sau, năm 1925, vua Khải Định đã bày tỏ lòng kính trọng đối với bà bằng cách ban sắc phong cho bà là Đức Bảo Trung Hùng Linh và ra lệnh cho thần dân lập đàn tế trên cầu để bày tỏ lòng thành kính.

>> XEM VR-360 VỀ CẦU NGÓI THANH TOÀN<<

Kiến trúc đặc trưng

Cầu Thanh Toàn lộng lẫy tự hào với phong cách kiến ​​trúc độc đáo theo truyền thống thượng đình và hạ kiều, có các gian riêng biệt, mỗi gian giống như một ngôi nhà nhỏ riêng lẻ bên trong một ngôi nhà lớn hơn. Tác phẩm thủ công lộng lẫy này được xây dựng bằng gỗ và phủ lên trên bằng những viên gạch ống tráng men rực rỡ tạo nên một mái nhà tuyệt đẹp. Không giống như vảy cá thông thường hay ngói mũi hài được sử dụng ở các cây cầu Bắc Việt, cầu Thanh Toàn tự hào khoác lên mình những viên ngói lưu ly làm tăng thêm vẻ đẹp đặc biệt của nó.

Kiến trúc 'thượng đình' tráng lệ của cầu ngói Thanh Toàn nổi bật với hệ thống kèo gỗ vững chãi gồm 7 gian tinh xảo. Gian giữa là gian lớn nhất dùng làm không gian thờ phụng đại phu Trần Thị Đạo, các gian còn lại đối xứng nhau có hai hàng bục và lan can bằng gỗ trang nhã. Chúng được chia thành 'làn đường đi bộ' ở trung tâm và 'làn đường nghỉ ngơi' ở cả hai bên, nâng cao hào quang duyên dáng toát ra từ viên ngọc kiến ​​trúc này... Ban đầu có kích thước ấn tượng là 43 thước Anh (18,75m) chiều dài và 14 thước Anh (5,82 m), cây cầu tuyệt đẹp này đã trải qua nhiều lần cải tạo theo thời gian, cắt giảm tỷ lệ của nó xuống còn 16,85m, dài 4,63m mà không ảnh hưởng đến vẻ đẹp hay đặc điểm của nó!

Tuy có nét tương đồng về kiến ​​trúc, nhưng chùa Cầu của Hội An sử dụng hình tượng Chó và Khỉ làm linh vật. Mặt khác, cầu ngói Thanh Toàn được trang trí hình Rồng, Phượng để tôn lên các góc mái. Đầu hồi tự hào với trang trí màu xanh lam của Pháp trong khi tất cả các hoa văn đều tuân theo mô típ 'hóa rồng' theo chủ đề hài hòa.

Nằm trong cấu trúc kiến ​​trúc 'hạ thấp' kết hợp mố và trụ cầu, là cầu ngói Thanh Toàn. Với sáu cột gỗ lim vững chắc có tiết diện tròn kết hợp với một dãy dầm nhiều nhịp, công trình này sừng sững như một minh chứng cho sức mạnh kỹ thuật. Đáng chú ý, mố bằng đá của nó đóng vai trò là nền tảng vững chắc cho thiết kế phức tạp.

Rạng sáng tháng 4/2020, chính quyền địa phương đã có một động thái táo bạo là bảo tồn, tu bổ, phục hồi di tích cầu ngói Thanh Toàn đã sừng sững gần hai thế kỷ rưỡi qua. Với số vốn đầu tư hơn 13 tỷ đồng, UBND tỉnh Thừa Thiên Huế đã bật đèn xanh cho công trình này với một mục tiêu duy nhất: tôn thêm vẻ đẹp tráng lệ của công trình. Quá trình khôi phục xoay quanh việc sử dụng các vật liệu gốc đồng thời đảm bảo duy trì tính xác thực mọi lúc. Và do đó, sau nhiều năm không ngừng phục vụ như một công trình kiến ​​trúc mang tính biểu tượng trong khu vực, cây cầu cuối cùng đã được dỡ bỏ để tái sinh.

Cầu ngói Thanh Toàn về đêm (Ảnh: Nguyễn Phúc Bảo Minh)

Không chỉ đặt việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa, lịch sử lên hàng đầu mà còn ưu tiên đảm bảo an toàn cho người đi đường cũng như tăng cường độ bền, dự án trùng tu cầu ngói Thanh Toàn đang được triển khai.

Giá trị nghệ thuật

Trong tất cả các cây cầu cổ trên khắp Việt Nam, cầu ngói Thanh Toàn nổi bật lên như một của hiếm với giá trị nghệ thuật vô song.

'Kìa cầu ngói Thanh Toàn từ góc nhìn mới! Hãy chứng kiến ​​vẻ huy hoàng của nó trong bức ảnh quyến rũ này do Nguyễn Phúc Bảo Minh chụp.'

Khi đến cầu ngói Thanh Toàn, người ta có thể chứng kiến ​​bản chất đẹp như tranh vẽ của một làng quê Việt Nam điển hình với những cánh đồng lúa rộng lớn, dòng sông Như Ý hiền hòa uốn khúc, trong khi được bao quanh bởi những lũy ​​tre xanh tươi và những bức tường. Những người nông dân tham gia vào các hoạt động của họ rất nhiệt tình, cho dù đó là đóng móng guốc hay chăn trâu và bắt ốc. Bầu không khí yên tĩnh và mát mẻ này kết hợp với kiến ​​trúc độc đáo và ý nghĩa biểu tượng của Cầu ngói Thanh Toàn đã biến điểm đến này không chỉ thành một nơi nghỉ ngơi trong khu vực mà còn là một nơi phải đến ở Huế cho tất cả du khách tìm kiếm sự thanh thản.

Ngắm cầu ngói Thanh Toàn, lòng tôi miên man không biết ai sẽ trở lại nơi tuyệt đẹp này. Sẽ thật thú vị nếu tôi có thể đi cùng với một nhóm người vui vẻ trên đường trở về nhà để tham gia một số lễ hội vui vẻ.

Giữa vô vàn ý nghĩa văn hóa, lịch sử là Cầu ngói Thanh Toàn, được Bộ Văn hóa (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) công nhận là bảo vật văn hóa quốc gia theo Quyết định số 575QĐ/VH ngày Ngày 14 tháng 7 năm 1990

Cầu ngói Thanh Toàn có gì vui?

Ở xã Thủy Thanh, vào mỗi dịp Festival Huế, lại diễn ra lễ rước linh cữu bà Trần Thị Đào. Lễ diễu hành sôi động này đánh dấu sự ra mắt của Chợ quê Festival nổi tiếng, một chương trình du lịch văn hóa độc đáo trong khuôn khổ Festival Huế. Khi ghé thăm khu chợ quyến rũ này, du khách sẽ được hòa mình vào cuộc sống nông thôn và tận mắt chứng kiến ​​lối sống mộc mạc của người dân bản địa xứ Huế. Họ có thể mua những món quà lưu niệm thú vị như tò he hay nón lá trong khi thưởng thức ẩm thực địa phương hảo hạng và lắng nghe những bài chòi sâu lắng hoặc cổ vũ các cuộc đua thuyền, tất cả đều thu hút vô số du khách từ khắp nơi trên thế giới đến thưởng thức.'

Bắt đầu từ ngày 16/8/2019, Sở Du lịch tỉnh Thừa Thiên Huế khởi xướng tổ chức chợ đêm diễn ra tại địa điểm đẹp như tranh vẽ Cầu ngói Thanh Toàn. Các lễ hội hấp dẫn nổi bật trong chợ bao gồm các gian hàng thực phẩm và chương trình giải trí lễ hội Bài Chòi, cùng với các trò chơi dân gian truyền thống và triển lãm được tuyển chọn đặc biệt cho du khách. Không bị gián đoạn trong suốt mùa mưa, phiên chợ sôi động này được tổ chức vào ngày 16 âm lịch hàng tháng nhằm nỗ lực thúc đẩy du lịch sinh thái địa phương và du lịch cộng đồng bằng cách cung cấp nhiều trải nghiệm đa dạng hơn.

Nằm cạnh cầu ngói Thanh Toàn là nhà trưng bày Thanh Toàn duyên dáng, trưng bày một loạt nông cụ cổ đáng chú ý. Du khách được nghe kể về lịch sử xung quanh những nhạc cụ lâu đời này một cách say mê trong khi khám phá một cuộc triển lãm giới thiệu nhiều di vật khác nhau phản ánh cuộc sống hàng ngày của vùng quê Thanh Toàn. Trong số đó có những vật dụng như xe đạp nước, xô, sàng, chum và cối xay lúa, tất cả đều mang đến cái nhìn sâu sắc độc đáo về cuộc sống nông thôn. Ngoài bộ sưu tập hấp dẫn này, du khách có thể tham gia hoặc chứng kiến ​​một số hoạt động nông thôn thú vị như đạp nước, xay lúa và làm nón lá. Nhà trưng bày thực sự làm công lý bằng cách lưu giữ vẻ đẹp của cuộc sống của người dân cổ xưa bên cạnh cây cầu ngói Thanh Toàn mang tính biểu tượng.

Hành trình khám phá Cầu ngói Thanh Toàn

Bắt đầu chuyến hành trình đến Thanh Toàn hôm nay, đừng quên dừng chân tại 'Vườn Lạc Dương', cánh đồng hoa hướng dương tuyệt đẹp nép mình trong làng Vạn Thê Trung, nằm ở trung tâm xã Thủy Thanh, thị xã Hương Thủy. Điểm đến đầy cảm hứng này là một điểm đến tuyệt đối phải xem!

Nép mình cách Cầu ngói Thanh Toàn chỉ 1,5km là Lạc Dương Garden, một ốc đảo xanh tươi được ông Chế Quang Tâm dày công vun đắp, trải rộng trên diện tích ấn tượng 5.000m2 và được tô điểm bởi hàng hàng hàng hoa hướng dương. Những bông hoa được sắp xếp tỉ mỉ theo kiểu xen kẽ như nhồi bông vào gối, với thời gian trồng cách nhau hai tháng để kéo dài trải nghiệm mê hoặc của khách giữa những kỳ quan hoa này... Chủ sở hữu đã chu đáo sắp xếp các tiện nghi khác nhau như xích đu, cầu tre và thậm chí cả xe đạp nước để mang đến cho du khách nhiều lựa chọn thú vị cho các hoạt động nhận phòng của họ.

Đập vào mắt là bức ảnh đẹp mê hồn về cánh đồng hoa hướng dương rộng lớn, vàng óng nằm nép mình ở xã Thủy Thanh, được nhiếp ảnh gia Hàn Đăng chụp qua ống kính của Báo Thừa Thiên Huế.

Khi đến khu vườn Lạc Dương, du khách sẽ sớm khám phá ra Nhà thờ Che gần đó ở làng Vân Thê. Di tích linh thiêng này có nguồn gốc từ gia đình Che và cùng với các điểm tham quan đáng chú ý khác như Lăng Hoàng đế Thanh và lăng mộ của ông, hiện đang được lập hồ sơ để công nhận là di tích lịch sử cấp tỉnh. Những ai muốn tìm hiểu sâu hơn về văn hóa địa phương cũng có thể ghé thăm đình Vân Thê, một kho tàng di tích lịch sử quan trọng đã được công nhận cấp quốc gia nói lên nhiều điều về bản sắc văn hóa độc đáo của Việt Nam.

Bất cứ khi nào một người đến thăm cầu ngói Thanh Toàn, họ chắc chắn sẽ cảm nhận được làn gió đầy sức sống thổi qua cây cầu suốt cả ngày. Những cơn gió sảng khoái thậm chí còn trở nên thú vị và nhẹ nhàng hơn vào buổi chiều và buổi tối. Cảnh người ta tranh thủ chợp mắt ngay trên đầu cầu, được ru ngủ bởi bầu không khí thanh bình của nó... Khi khám phá Thanh Toàn, du khách được thưởng thức những làn điệu giao duyên và những vần thơ do các bà mẹ, người lớn tuổi trong cộng đồng ngâm thơ. Điều này tạo ra một sự rung cảm chào đón lấp đầy trái tim của một người bằng sự bình yên và thân thiện trong chuyến thăm của họ đến nơi xinh đẹp này.

Nép mình bên cây cầu ngói là cổng vào Phòng trưng bày nông cụ Thanh Toàn xưa. Tại đây, du khách có thể xem qua các cuộc triển lãm làm sáng tỏ các dụng cụ nông nghiệp cổ xưa và đắm mình trong các di tích gợi lên lối sống nông thôn. Nhiều hiện vật khác nhau như xe đạp nước, xô, sàng, lọ, cối xay gạo và nồi được trưng bày để du khách chiêm ngưỡng trong khi tham gia các hoạt động hấp dẫn như đạp xe giữa dòng nước yên tĩnh hoặc xem ngũ cốc được xay thành các chế phẩm gạo ngon lành trong khi đội nón lá truyền thống . Tại Phòng trưng bày nông cụ Thanh Toàn, bạn có thể đến và đi tùy thích để khám phá tất cả những gì nó mang lại!

(Ảnh: Nhà trưng bày nông cụ - Thanh Toan Museum)

Tham gia các tour du lịch hoặc dã ngoại cộng đồng mang đến cho du khách cơ hội tham gia nhiều hoạt động ngoài trời như chèo thuyền, câu cá trên mặt nước êm đềm của sông Như Ý, trồng trọt và thu hái sản phẩm hữu cơ từ những khu vườn xanh tươi...

Đến hôm nay, con đường dẫn đến cầu ngói Thanh Toàn đã được trải nhựa khang trang và mở rộng. Nó rộng mở và dễ tiếp cận không chỉ cho người đi xe đạp và người đi xe đạp mà còn cả ô tô, khiến nó rất phù hợp cho các chuyến du ngoạn theo nhóm hoặc đi chơi cùng gia đình.

Đắm mình trong sự yên tĩnh nằm ở vùng nông thôn bình dị. Một vương quốc của niềm vui và sự hân hoan, nơi đây tổ chức vô số lễ hội sẽ khiến bạn vô cùng phấn khích. Điều hợp nhất thiên đường này là các di tích cổ xưa đóng vai trò là đường dẫn đến nhiều điểm đến, mỗi điểm đến đều có câu chuyện riêng để kể. Hãy nhớ địa chỉ này khi lập biểu đồ cho các chuyến đi của bạn hoặc bắt tay vào các chuyến đi chơi cùng gia đình, bạn sẽ không phải thất vọng!